Near Protocol là gì? Tất tần tật về đồng tiền điện tử Near

Mặc dù chỉ mới chính thức ra mắt vào cuối năm 2020 nhưng dự án NEAR Protocol và NEAR coin – native coin của nó đã thu hút được sự quan tâm rất lớn của các nhà đầu tư. Thậm chí, nhiều người còn xem NEAR Protocol sẽ là đối thủ đáng gờm của Ethereum 2.0 trong tương lai bởi khả năng mở rộng mạnh mẽ, chi phí giao dịch thấp và dễ dàng tiếp cận người dùng. Vậy NEAR Protocol là gì? Nó có những đặc điểm nổi bật nào? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết này cùng 8th Street Grille nhé!

NEAR Protocol là gì?

NEAR Protocol hay Giao thức NEAR là một blockchain layer 1, nghĩa là nó không phụ thuộc vào các blockchain khác. Nền tảng sử dụng cơ chế đồng thuận Proof of Stake (PoS) và kiến trúc phân mảnh Nightshade Sharding để đạt được khả năng mở rộng mạnh mẽ, chi phí thấp và độ bảo mật cao. 

Dự án được sáng lập bởi Alex Skidanov và Illia Polosukhin và chính thức ra mắt vào năm 2020. 

Đội ngũ sáng lập Near Protocol

Dự án Near Protocol được sáng lập bởi hai nhân tố chính là Alexander Skidanov và llia Polosukhin. Cụ thể:

• Alexander Skidanov: Anh đã giành huy chương vàng tại cuộc thi ACM ICPC 2008 và sau đó bắt đầu sự nghiệp của mình tại Microsoft vào năm 2009. Năm 2011, anh gia nhập MemSQL (hiện là SingleStore) với vị trí Kỹ sư hạng 1. Tại đây, anh chịu trách nhiệm xây dựng nhiều tính năng cốt lõi như lưu trữ (storage), phân mảnh (sharding) và độ bền (durability).
• llia Polosukhin: Anh đã có hơn 10 năm kinh nghiệm trong ngành, trong đó có 3 năm làm việc tại Google. Tại đây, anh là cộng tác viên chính của TensorFlow và quản lý nhóm xây dựng khả năng question-answering (trả lời câu hỏi) cho nhân Google search. Anh đồng thời cũng là tác giả của một số bài nghiên cứu đáng chú ý.

Ngoài ra, đội ngũ phát triển của dự án là cộng đồng NEAR Collective với hơn 200 chuyên gia công nghệ hàng đầu hiện đang làm việc cho các tập đoàn và công ty công nghệ lớn như Facebook, Google, Microsoft…

Lịch sử phát triển của Near Protocol

Chúng ta có thể tóm tắt lịch sử phát triển của Near Protocol qua những mốc thời gian đáng chú ý sau:

• Năm 2017: Hai nhà đồng sáng lập là Illia Polosukhin và Alexander Skidanov bắt đầu triển khai “NEAR.ai” với mục tiêu nghiên cứu về tổng hợp chương trình (program synthesis). 
• Năm 2018: Họ quyết định xây dựng blockchain của riêng mình và NEAR Protocol đã ra đời từ đây. Tầm nhìn của blockchain nhằm cung cấp cho các nhà phát triển cách thức đơn giản để xây dựng các dApp có thể mở rộng.
• Năm 2019: NEAR Foundation được thành lập với vai trò là tổ chức phi lợi nhuận thúc đẩy phát triển giao thức và hệ sinh thái của NEAR.
• Năm 2020: Mainnet NEAR ra mắt vào tháng 4 và hoàn toàn được cộng đồng vận hành vào tháng 9. Một cuộc bỏ phiếu cho phép chuyển giao token được thông qua vào tháng 10 cùng năm.
• Năm 2021: Giai đoạn đầu tiên của sharding bắt đầu. Sharding là công nghệ độc đáo cho phép blockchain NEAR mở rộng dễ dàng.
• Năm 2022: NEAR đã thu về 500 triệu đô ở vòng gọi vốn. Đây là nguồn vốn quan trọng để hỗ trợ hơn nữa sự phát triển của giao thức và toàn bộ hệ sinh thái.

Đặc điểm nổi bật của NEAR Protocol

NEAR Protocol đã giải quyết một số vấn đề mà các blockchain đang gặp phải như khả năng mở rộng và khả năng tiếp cận người dùng. Dưới đây là những đặc điểm nổi bật của nền tảng này.

1. Khả năng mở rộng cao và chi phí giao dịch thấp

Near Protocol sử dụng cơ chế sharding tiên tiến là Nightshade để xử lý dữ liệu hiệu quả và mở rộng mạng lưới dễ dàng. Hiểu đơn giản thì Sharding sẽ chia nhỏ các tác vụ xử lý dữ liệu cho nhiều node cùng thực hiện xác thực. Nhờ vậy, mỗi node chỉ phải xử lý một phần nhỏ các giao dịch thay vì toàn bộ như nhiều mạng khác. 

Nightshade sharing cho phép mạng mở rộng với quy mô liên mạch với mức phí tối thiểu. Theo lý thuyết, việc sử dụng cơ chế sharding giúp Near Protocol có thể xử lý hàng triệu giao dịch mỗi giây (TPS) mà không ảnh hưởng đến hiệu suất mạng. Thông thường, mỗi giao dịch trên mạng được xác nhận chỉ trong 1-2s và phí giao dịch thường dưới 0.01 USD. 

2. Cơ chế đồng thuận bảo mật, phân cấp và tiết kiệm năng lượng 

NEAR Protocol sử dụng cơ chế đồng thuận Bằng chứng cổ phần theo ngưỡng (TPoS) để chọn trình xác thực. Cơ chế này giống như một cuộc đấu giá. Các node thực hiện stake một lượng NEAR coin để có cơ hội trở thành validator. 

TPoS sau đó sẽ xác định ngưỡng tối thiểu để trở thành validator trong mỗi chu trình (thường 1 chu trình là khoảng 12 giờ). Những node đã stake trên ngưỡng đó sẽ có cơ hội được chọn làm validator, tỷ lệ thuận với số tiền họ đã stake. 

Near Protocol sử dụng cơ chế đồng thuận PoS giúp trình xác thực (validator) không cần tiêu tốn quá nhiều chi phí đầu tư PoW và là một mạng được chứng nhận không có carbon. Near tiêu thu năng lượng 1 năm chỉ tương đương với Bitcoin tiêu thụ trong 3 phút. 

3. Khả năng tương thích với Ethereum

NEAR Protocol giới thiệu một giải pháp layer 2 trên blockchain mang tên Aurora nhằm giúp các nhà phát triển mở rộng ứng dụng của mình trên nền tảng tương thích với Ethereum. Aurora cho phép lưu trữ hàng nghìn TPS với thời gian xác thực khối chỉ khoảng 2s, đồng thời mang lại chi phí thấp cho người dùng. 

Aurora gồm 2 thành phần là Aurora Engine và Aurora Bridge, trong đó:

• Aurora Engine: Đây là một Máy ảo Ethereum (EVM) trên NEAR Protocol cho phép hỗ trợ tất cả các công cụ có trên hệ sinh thái Ethereum, bao gồm cả các ứng dụng dApp.
• Aurora Bridge: Công cụ này tương tự như Rainbow Bridge, cho phép kết nối liền mạch các hợp đồng thông minh và token ERC-20 giữa 2 blockchain Ethereum và NEAR Protocol.

4. Dễ dàng tiếp cận với các nhà phát triển

Nền tảng được xây dựng để các nhà phát triển dễ dàng sử dụng. Thậm chí là những người chưa có quá nhiều kiến thức về blockchain cũng có thể dễ dàng tiếp cận và xây dựng dApp của riêng mình trên Near: 

• Near Protocol chứa một loạt các công cụ và ngôn ngữ lập trình thân thiện. Điển hình như smart contract có thể được viết bằng mã JavaScript hoặc Rust. 
• Trên trang web chính thức của dự án có rất nhiều tài liệu hướng dẫn. NEAR DevRel thường xuyên tổ chức các khóa học miễn phí mà mọi người đều có thể tham gia. 
• Các nhà phát triển được trả lại 30% phí dựa trên giá trị hợp đồng mà họ tạo ra. 
• Các nhà phát triển khi mới bắt đầu với NEAR Protocol có thể dễ dàng xây dựng các dApp hay các hợp đồng thông minh bằng những công cụ mạnh mẽ như NEAR SDK, NEAR Command Line Tools, Gitpod… 
• Với việc triển khai Rainbow Bridge, việc di chuyển tài sản, hợp đồng thông minh và các dữ liệu từ Ethereum sang NEAR được thực hiện liền mạch, siêu nhanh chóng.

5. Nền tảng thân thiện với người dùng

Việc đăng ký và sử dụng các dApp được xây dựng trên nền tảng NEAR Protocol rất đơn giản và nhanh chóng. Điển hình như: 

• Near Protocol cho phép người dùng sử dụng các tài khoản có thể dễ đọc dễ nhớ thay vì các địa chỉ phức tạp khó ghi nhớ. Ví dụ bạn có thể dễ dàng tạo các cái tên như alice.near hay lisa.near. 
• Người dùng có thể tận dụng ví dựa trên web mà không cần cài đặt các chương trình hoặc tiện ích mở rộng trên trình duyệt web. 

NEAR coin là gì?

NEAR coin là token nền tảng của NEAR Protocol và được sử dụng bởi tất cả các tài khoản trong hệ sinh thái. NEAR token cho phép điều phối hoạt động của tất cả các thành viên mạng và các ứng dụng được phát triển trên mạng.

Thông tin chi tiết về NEAR coin (Update đến 01/02/2023):

• Token Name: NEAR
• Ticker: NEAR
• Blockchain: NEAR Protocol
• Token type: Utility + Governance
• Token standard: NEP141
• Circulating Supply: 852,251,512 NEAR
• Total Supply: 1,000,000,000 NEAR

Mỗi năm, nguồn cung NEAR sẽ tăng lên 5% để sử dụng phục vụ mạng lưới. Trong 5% token được tạo ra, mạng lưới sẽ trích 90% dành cho các validator và 10% chuyển về kho bạc của giao thức. 

Phân bổ NEAR coin:

Tổng nguồn cung 1 tỷ NEAR coin sẽ được phân bổ theo tỷ lệ như sau:

• Backers: 17.6%.
• Community Grants, Program…: 17.2%.
• Core Contributors: 14%.
• Early Ecosystem: 11.7%.
• Operation Grants: 11.4%.
• Foundation Endowment: 10%.
• Community Sale: 12%.
• Small Backers: 6.1%.

NEAR coin dùng để làm gì?

NEAR coin được sử dụng trong những việc sau:

• Đặt cược (stake): Các nút xác nhận và người ủy quyền sẽ sử dụng NEAR coin để đặt cược và nhận thưởng từ nền tảng.
• Phí nền tảng: Người dùng sử dụng NEAR coin để trả các khoản phí trên nền tảng như phí giao dịch, phí triển khai hợp đồng thông minh… 
• Quản trị (Governance): Người nắm giữ NEAR coin có quyền tham gia vào các hoạt động quản trị hệ thống và đóng góp ý kiến xây dựng mạng lưới.

Có nên đầu tư NEAR coin không?

Diễn biến giá của NEAR coin trong thời gian qua:

• NEAR coin ra mắt thị trường vào ngày 14/10/2020 với giá là 1.7 USD. Đến cuối năm 2020, giá của NEAR giảm xuống mức 1.2 USD.
• Trong năm 2021, giá NEAR biến động khá lớn. Trong tháng 3 và tháng 4 ở mức khoảng 7 USD, đến tháng 7 giảm sâu còn 1.8 USD và tăng vọt lên khoảng 6 USD trong tháng 8, sau đó giá coin cơ bản tăng. Đỉnh cao nhất trong năm là 15.46 USD và cũng là mức kết thúc năm.
• Trong đầu năm 2022, NEAR chứng kiến mức tăng giá rất mạnh. Giá coin nhanh chóng đạt đỉnh cao nhất lịch sử là 20 USD vào ngày 17/1/2022, sau đó giảm còn khoảng 9 USD vào cuối tháng 2/2022. NEAR sau đó tăng trở lại và đạt mức 17.5 USD vào ngày 10/4/2022 trước khi có mức sụt giảm rất sâu. 
• Đến giữa tháng 6/2022, mức giá mỗi coin chỉ còn khoảng 3.2 USD. Sau đó, giá của đồng NEAR cũng có một số đoạn tăng trưởng yếu. Từ giữa tháng 9/2022, giá coin chủ yếu sụt giảm và kết thúc năm ở mức 1.27 USD (thấp hơn cả mức giá ở thời điểm phát hành).
• Trong tháng 1/2023, đồng NEAR tăng giá khá yếu và mức giá hiện tại là 2.25 USD vào ngày 01/02/2023.

Đánh giá về việc đầu tư vào NEAR coin:

Thực tế thì việc đầu tư vào NEAR coin hay bất kỳ đồng coin nào trên thị trường tiền điện tử cũng tồn tại nhiều rủi ro và không ai có thể dự đoán chính xác tương lai. NEAR cũng tồn đọng nhiều rủi ro nhất định như: 

• Như có thể thấy thì giá của NEAR coin đã có những thời điểm biến động rất mạnh, chẳng hạn nó đã giảm mạnh từ mức 7 USD vào tháng 4/2021 xuống còn 1.8 USD (chỉ cao hơn mức phát hành 0.1 USD) chỉ trong gần 3 tháng. Điều này là do giá của NEAR coin chịu sự tác động rất lớn tư biến động giá thị trường, mà cụ thể là giá BTC.
• Không thể phủ nhận Near Protocol là một dự án blockchain nền tảng hay xong lại khá ít người biết đến. Có vẻ như các chiến lược tiếp thị và truyền thông của dự án chưa thật sự ấn tượng. 
• Và dự án vẫn đang trong quá trình hoàn thiện. 

Tuy vậy chúng ta có thể thấy đồng NEAR coin cũng có rất nhiều ưu điểm để xem xét:

• Phí giao dịch của NEAR Protocol cũng thấp hơn rất nhiều Bitcoin và Ethereum
• Công nghệ cũng rất vượt trội và thân thiện với người dùng.
• Mạng lưới thân thiện với cả người dùng và người phát triển. 
• Đội ngũ phát triển hội tụ toàn những người nổi tiếng trong giới lập trình, công nghệ, blockchain. 

=> Như vậy: Có thể thấy NEAR coin vẫn chưa thật sự có nhiều điểm nhấn đối với các nhà đầu tư lựa chọn rót vào số tiền lớn, nói đúng hơn là tiềm năng còn khá yếu. Đối với các nhà đầu tư cảm thấy tin tưởng vào sự phát triển của dự án (điều này dĩ nhiên có thể xảy ra) thì có thể bỏ ra một số vốn phù hợp. Điều quan trọng là bạn không nên quên những nguyên tắc đó là đa dạng hóa danh mục đầu tư và chỉ đầu tư số tiền mà bạn sẵn sàng bị mất.

Kết luận

Qua bài viết trên, chúng ta đã tìm hiểu NEAR Protocol và những kiến thức căn bản liên quan đến NEAR coin – đồng coin nền tảng của nó. Hy vọng những kiến thức là hữu ích để giúp bạn có thể chinh phục thành công thị trường tiền điện tử.

>>> Có thể bạn quan tâm: 

ICP coin là gì? Đánh giá tiềm năng đầu tư của đồng ICP